The Category & Trade Company, Utrechtseweg 35, 3811 NA Amersfoort
Derk Remmelink en Nico Meyer hebben in juni het ‘Handboek Formule Management’ gepubliceerd. Zij zijn beiden werkzaam voor The Category & Trade Company (CTC), een adviesbureau voor de retail en voor leveranciers en fabrikanten. CTC begon ruim vijftien jaar geleden voornamelijk als adviesbedrijf en detacheerder voor de foodretail en voor levensmiddelenfabrikanten. Inmiddels is CTC werkzaam in meer branches, zoals doe-het-zelfsector, foodservice, tuincentra en drogisterijen, en: in binnen- en buitenland.
Oprichter en partner Evelyn van Leur van CTC publiceerde jaren geleden al samen met Jan Willem Grievink (toen nog directeur van het Foodservice Instituut Nederland) het ‘Handboek Category Management’. Begin dit jaar kwam een herziene versie daarvan op de markt. En nu is er dus ook een ‘Handboek Formule Management’. In dat handboek schetsen de auteurs wat formulemanagement allemaal omvat.
Ze presenteren daarvoor een model, een ‘werkmodel’. Zo behandelen ze de positionering van een winkelformule, de formule-uitgangspunten en de ‘bouwstenen’ van formules (denk aan de locatie, de geboden service, de lay-out en de ervaring die je wilt meegeven). Vervolgens gaan ze in op de bepaling en de functie van het assortiment, het prijspeil, en in het verlengde daarvan de categorieënrollen, de presentatie en de promotie.
Dan volgt het traject van het opnieuw bedenken van, of het veranderen van, een formule en het ontwerp en de testfase die daaruit voortvloeien, en als laatste het beheer, dus de wijze waarop een winkelbedrijf zorgt dat de formule overal er zo uit komt te zien zoals dat de bedoeling is.
Het is een ‘handboek’, dus een ‘werkboek’. De boodschap: dit zou je allemaal moeten, willen of kunnen doen als je aan een formule sleutelt. En dat is veelomvattend, het boek zit boordevol modellen, grafieken en figuren; er is flink rondgekeken in allerlei retailmanagement literatuur. Het raakt ook de kern van het bedrijf, in de zin van missie, visie en strategie, en zeker ook vragen als ‘waarom zijn wij er?’, en ‘en wat kan de consument van ons verwachten?’.
Het voordeel voor managers uit de supermarkt- en de levensmiddelensector is dat Remmelink en Meyer vaak uitgaan van formulemanagement van supermarktketens. Daarom staat dit handboek dicht bij
de dagelijkse praktijk van managers die verantwoordelijk zijn voor Albert Heijn, Jumbo, Plus, Dirk, Lidl, Aldi etc. Van missie, visie, strategie, formuleuitgangspunten, klantprofielen, van ‘destination’- tot routinecategorieën, een formule actualiseren met nieuwe initiatieven (‘past dat bij onze formule?’), tot aan de vloermetermatrix en de ‘key performance indicators’ van een filiaal/ondernemersvestiging als weekomzet,
voorraad, out-of-stock, kassabonbedrag per transactie, omzet per gewerkt uur en lekkages.
In het boek wordt formulemanagement zo gedefinieerd: ‘Formulemanagement is op een systematische (werkwijze), synergetische (samenwerken) en repeteerbare manier de strategische uitgangspunten van een retailer vertalen in haar outlets. Doel is daarbij een concurrentieel voordeel te behalen door relevant imaginair en instrumenteel onderscheid te creëren.’ En in het hele boek worden de onderdelen van dit model behandeld.
De auteurs
Derk Remmelink (Hogere Hotelschool, bedrijfskunde, ‘Master of Food Management’) was vooral werkzaam op het terrein van category en formulemanagement, ‘in food, in non-food en in foodservice’; hij werkte o.m. bij C1000, Pearle en Boots. En hij heeft zelf een tijd lang als ondernemer van winkels gefungeerd.
Nico Meyer (bedrijfskunde/Nyenrode) heeft jarenlang bij Ahold (rechtsvoorganger Ahold Delhaize) gewerkt. Hij werkte er o.a. aan de formule-ontwikkeling van ‘compacthypers’ van het bedrijf Tsjechië, was projectleider van de eerste Albert Heijn XL en formulemanager bij Etos.
Beiden sinds 2018 werkzaam bij CTC: op het gebied van formulemanagement.
Remmelink en Meyer verklaren: het uitgangspunt was: wat komt er allemaal bij kijken? Dat is ook een van de aanleidingen. Formulemanagement vervult een essentiële rol bij de vorming, het onderhoud en het succes
van formules. Meyer: “Voorafgaand aan het moment waarop we aan dit boek begonnen, wisten we: formulemanagement is veelomvattender en complexer dan menigeen beseft. Het bleek uit onze jarenlange werkervaring, vóórdat we bij CTC werkten, maar ook bij onze huidige werkzaamheden. Dat prikkelde ons juist om dit handboek te schrijven: die complexiteit en veelomvattendheid van en rondom formulemanagement en de raakvlakken met andere disciplines.” Je zou meteen kunnen denken: een handboek formulemanagement is vooral bedoeld voor formulemanagers. Maar: veel managers en andere ‘professionals’ in de supermarktsector hebben met formulekwesties te maken. Maar ook de leveranciers van het assortiment. Remmelink en Meyer wijzen er ook op dat fabrikanten baat kunnen hebben bij hun boek.
Ik heb vaak genoeg fabrikanten horen zeggen dat ze een goed idee hadden voor hun assortiment bij een bepaalde formule. Maar, zeker zo vaak zeiden fabrikanten dan: ‘We hadden een goed
idee, de category manager zag het zitten, maar ‘bij formule’ kregen we nul op ons rekest.’
Remmelink: ‘Dat zou wel jammer zijn. Ik snap best dat de afdeling formulemanagement zoveel verzoeken, initiatieven en ‘pilot-ideeën’ binnenkrijgt dat je het gevoel krijgt dat je overvoerd wordt. Maar je weet ook niet altijd van tevoren of een idee van een fabrikant zo slecht onderbouwd is dat je het meteen af kunt schieten. Als ik zelf formulemanager zou zijn, zou ik veel toelaten. Je kunt best wat uitproberen, je kunt nog altijd snel zo’n test stoppen. Ik zou het vervelend vinden als de category managers van de formule waar ik voor werk, met te weinig ideeën aan zouden komen. Ik zou het eerder willen stimuleren dan frustreren, want in die laatste situatie droogt je innovatie op omdat je zo’n waakhondfunctie bent gaan vervullen.’
The Category & Trade Company
Utrechtseweg 35
3811 NA Amersfoort