Let’s TALK...

‘Gratis’ supermarkt Fris

Afgelopen maand ging Fris open, in Amsterdam-Osdorp. Een ‘sociale supermarkt’, waar mensen gratis boodschappen kunnen doen. Fris is een initiatief van Studiezalen, een stichting die kinderen uit kwetsbare gezinnen de kans geeft om zich te ontwikkelen. Studiezalen heeft 47 locaties in Amsterdam en twee in Zaandam, waar kinderen na school terecht kunnen om huiswerk te maken, iets wat thuis meestal niet lukt. Er komen wekelijks zo’n 1.400 kinderen. Studiezalen merkte dat een kind zich nog steeds niet goed kan ontwikkelen als er thuis problemen zijn. Een van de problemen van deze kwetsbare gezinnen is ook: het gebrek aan geld om voedsel te kopen. Daarom is Studiezalen begonnen met de Fris-supermarkt.

Wanneer een gezin langere tijd in armoede verkeert, kan het moeilijk zelfstandig een uitweg vinden.
Fris helpt gezinnen uit deze moeilijke situatie te komen door hun de gelegenheid te geven dagelijks basisboodschappen te doen. Ook helpt Studiezalen ouders via ‘life coaching’ om maatschappelijk zelfredzamer te worden.

Als ik de winkel bezoek, is deze eigenlijk gesloten.
Maar: Studiezalen regelde dat ik toch kon komen kijken. Wat zien we als we binnenkomen?
Een niet al te grote, maar frisse buurtsupermarkt, met zowel een beperkt assortiment houdbare producten als verse en gekoelde waren. Fris biedt gezonde basisproducten, voor ontbijt, lunch en diner, maar ook persoonlijke verzorgingsproducten en toiletpapier.
Voornamelijk gezonde producten, vaak van Superunie-merk G’woon.

Er staan fris-gele winkelmandjes op wielen, er zijn stoffen tassen om de
boodschappen in te doen, allemaal met het Fris-logo. Op de winkelmanden en de schappen staan namen van de mensen die tijdens de crowdfundingactie geld gegeven hebben.
Vomar, sponsor van het houdbare assortiment, heeft ook zijn schapkaartjes, met de tekst ‘Met trots gesponsord door Vomar’. Boven de winkel is een soort huiskamer, waar ouders met de lifecoaches gesprekken kunnen voeren.

Ik vroeg me af of mensen niet enorm gaan hamsteren als ze eindelijk kunnen winkelen. Maar de vrijwilligers die Fris runnen, ontmoedigen dat. De winkel is binnenkort elke dag geopend, hamsteren is niet nodig. Integendeel, Fris wil graag dat alle mensen elke dag hun boodschappen komen doen en dat er elke dag contact is.

20230127 143959

Fris lijkt meer op een buurthuis; de koffie staat klaar, er wordt voortdurend op het raam getikt door ‘bekenden en onbekenden’, die van het initiatief gehoord hebben.
Ik hoor over mensen die al een maand geen vers meer gekocht hebben, omdat het te duur is.
Of over mensen die 70 euro hebben om een maand lang eten van te kopen voor hun gezin met vier kinderen. Iedereen wordt vriendelijk begroet, de werkwijze wordt toegelicht en mensen worden uitgenodigd om een afspraak te maken. En zo te zien vertrekken ze zelden met lege handen.


De winkel wordt gerund door ‘operationeel verantwoordelijke’ Delano Overmeer: ooit begonnen als
vakkenvuller bij Albert Heijn, daarna teamleider en hij heeft ook op het hoofdkantoor van AH gewerkt.
Hij is al zeven jaar betrokken bij Studiezalen. Een supermarkt openen voor gezinnen die Studiezalen
begeleidt, was voor hem een jarenlange droom. Een jaar geleden is de ruimte al gehuurd van de buurman, de verbouwing is betaald door middel van een crowdfundingsactie. En toen Vomar toezegde de houdbare producten te sponsoren, kon Fris starten. Lokale partners leveren vers, Naïf levert verzorgingsproducten voor baby en moeder.

Hoe verschilt deze winkel van de Voedselbank?
Ten eerste kun je zelf de producten kiezen: de klant houdt de regie.
Ten tweede: alleen gezinnen die de lifecoaching wensen, kunnen structureel winkelen
bij Fris. Daarnaast is Fris er voor gezinnen die buiten de boot vallen bij de Voedselbanken.

Lifecoach en ouderbegeleider Nassa Baladi neemt me ook nog even mee
naar een gebouw waar een van de studiezalen gevestigd is. Een gebouw waar
kinderen na school naartoe gaan, waar les gegeven wordt en waar vaders en moeders met begeleiders spreken over de opvoeding van hun kinderen.

Wat mist Fris nog?
Fris is weer een crowdfundingsactie gestart om te garanderen dat gezinnen ook in de toekomst hier gratis boodschappen kunnen doen en begeleiding kunnen krijgen.
Ook zoekt zij nog steeds gezocht partners die gezond eten en drinken en persoonlijke verzorgingsproducten willen leveren, en is er behoefte aan extra koel- en vriesruimte.

Het doel ‘zorgen dat ieder kansarm kind kansrijker wordt’, komt met deze supermarkt weer wat dichterbij. Als kinderen niet met honger naar school gaan, kunnen ze zich beter ontwikkelen, krijgen ze meer zelfvertrouwen en hebben ze meer kans op een goede toekomst.
Ik heb ervaren dat niet iedereen het zelf redt. En hoe bijzonder het is om te zien hoe mensen met elkaar voor die kinderen zorgen. Hoe mooi zou het zijn als we hier als levensmiddelensector een bijdrage aan kunnen leveren.

Wil jij persoonlijk of via je bedrijf een bijdrage in geld of goederen leveren?
Kijk dan op de website van Fris.

Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper.
Reageren? Mail evelyn@ct-company.nl

The Category & Trade Company, Utrechtseweg 35, 3811 NA Amersfoort